a. Phân cấp loại hình của mối
Trong quần thể mối có 2 loại hình lớn là: Mối sinh sản và mối không sinh sản. Trong mỗi loại hình này lại chia ra nhiều phân cấp khác nhau:
(1) Loại hình sinh sản hay gọi là mối sinh sản
Đối với loại hình này có thân hình tương đối lớn, nhất là mối chúa có phần bụng cực kỳ to, cơ thể chúng có cơ quan sinh sản phát dục hoàn chỉnh, nên trong quần thể mối chúa có chức năng giao phối và đẻ trứng, về nguồn gốc và hình thái trong loại hình này không giống nhau có thể chia thành 3 phân cấp như sau
- Mối vua và mối chúa nguyên thuỷ
Mối cánh trưởng thành sau khi bay giao hoan, rụng cánh ghép đôi, giao phối và đẻ trứng gọi là mối vua mối chúa nguyên thuỷ(đầu tiên).
Về hình thái có màu thẫm hơn, rắn chắc hơn, có mắt kép và mắt đơn phát triển. Một đặc điểm để nhận biết là mặt lưng của ngực giữa và ngực sau còn giữ lại hai đôi vẩy cánh, chúng có sức sinh sản lớn, mối vua có chức năng thụ tinh, mối chúa sinh sản.
- Mối vua mối chúa bổ sung cánh ngắn
Loại hình này có thể không phải là đẳng cấp phổ biến tồn tại. Về hình thái thì màu sắc của thân hơi nhạt và mềm hơn, có mắt kép và có đặc điểm để nhận biết là ngực giữa và ngực sau có hai đôi cánh nhỏ, ngắn giống như cánh con cào cào còn non, sức sinh sản yếu hơn mối vua và mối chúa nguyên thuỷ.
Mối vua và mối chúa cánh ngắn thường xuất hiện khi mối vua và mối chúa nguyên thuỷ chết, nhưng cũng có khi tồn tại đồng thời với mối vua và mối chúa nguyên thuỷ.
- Mối vua và mối chúa không cánh
Loại hình này tồn tại không phổ biến, ít thấy, về hình thái thì màu sắc thân thể nhạt thường là màu vàng có khi màu trắng, cơ thể mềm, không có cánh và mắt kép.
Một đặc điểm nổi bật về mặt sinh học là mối vua và mối chúa không cánh không bao giờ bay ra khỏi tổ vì không có cánh đầy đủ và không có cánh để bay giao hoan phân đàn như mối cánh trưởng thành đồng loại, loại hình này thường xuất hiện khi mối vua và mối chúa nguyên thuỷ chết.
(2) Loại hình không sinh sản
- Mối lính: Mối lính thuộc đẳng cấp thứ 2 trong loại hình không sinh sản. Trong chủng loại mối thì ngoài giống Anoploptermes không có mối lính ra, những chủng loại còn lại đều có mối lính.
Đối với phân họ Nasutermitinae, hàm trên nhỏ, phần trán kéo dài thành dạng dài gọi là ống trán, còn các mối lính thuộc họ khácđều có hàm trên phát triển. Mối lính có chức năng bảo vệ quần thể mối.
Do chuyên hoá bộ phận miệng, hàm trên rất phát triển dùng để bảo vệ nên mối lính mất đi chức năng tự lấy thức ăn cho mình, để tồn tại cho mối lính, mối thợ đã phải mớm thức ăn cho mối lính.
Đối với một số loài có hai loại mối lính: mối lính to và mối lính nhỏ.
- Mối thợ (Mối lao động): Mối thợ là đẳng cấp chiếm đông nhất trong loại hình không sinh sản của quần thể mối.
Đối với những họ mối tương đối nguyên thuỷ như Kalotermitidae và Termopsidae thì thường thiếu mối thợ còn các họ khác thì mối thợ chiếm đại đa số.
Cũng giống như mối lính, mối thợ cũng chia ra đực và cái nhưng cơ quan sinh sản phát dục không hoàn chỉnh, do vậy chúng không đẻ được trong quần thể mối.
Mối thợ đảm nhận nhiệm vụ kiếm thức ăn, xây tổ, làm đường mui, mớm thức ăn cho mối vua mối chúa, mối lính, chăm sóc mối non, vận chuyển trứng mối để duy trì sinh sống của quần thể mối, về hình thái mối thợ gần giống mối non, nhưng thân hình lớn hơn mối non, mối thợ thân có màu thẫm hơn nhất là bộ phận miệng của mối thợ được kitin hoá cao, nên rắn chắc và có màu nâu hoặc màu thẫm.
Đại đa số mối thợ có một loại nhưng cũng không ít loài có hai loại mối thợ: mối thợ to và mối thợ nhỏ như Macrotermes annandalei Silv.
Về kích thước thì mối thợ to lớn hơn mối thợ nhỏ rất rõ rệt nhưng chức năng giữa chúng với nhau thì chưa được nghiên cứu rõ ràng
b. Thời kỳ bay giao hoan phân đàn
Hiện tượng bay giao hoan phân đàn (vũ hoá) là một đặc tính sinh học của mối, qua đó mà mối duy trì được nòi giống và phát triển.
Theo tài liệu đã được công bố thì ở nước ta mối bay giao hoan phân đàn từ tháng 4 đến tháng 8 hàng năm, nhưng thời gian bay giao hoan sớm hay muộn tuỳ thuộc vào từng loài mối và khí hậu cụ thể hàng năm mà thay đổi, nhưng thời gian bay giao hoan phân đàn tập trung vào tháng 4, 5, 6 và 7
Trong quá trình phát triển quần thể mối thì sự hình thành mối cánh trưởng thành (thành trùng có cánh) là khâu quan trọng nhất để quần thể mối tiến hành phân đàn sinh sản.
Thiếu trùng (mối non cánh ngắn - mối cánh ngắn) sau khi hoàn thành lần lột xác cuối cùng thì thành mối cánh trưởng thành.
Đôi khi mối cánh trưởng thành còn lưu lại trong quần thể mà nó đang sống một thời gian đợi đến khi điều kiện ngoại cảnh thích nghi mới bay khỏi quần thể mà ra ngoài, hiện tượng này gọi là phân đàn, bay giao hoan.
Đối với loài Reticulitermes speratus Kolbe thì bay giao hoan vào mùa xuân, khi trời ấm áp, nhiệt độ không khí đạt 20oC, áp suất không khí vào lúc trưa và chiều là 760 mmHg.
Mối cánh trưởng thành có thể bay giao hoan toàn bộ một lần, cũng có thể do một nguyên nhân nào đó chúng không bay cả một lần mà giữ lại một số cá thể sẽ đợi bay vào một lần sau.
Do vậy cùng một loài mối trong cùng một vùng, một năm có thể có nhiều lần bay giao hoan
Những nghiên cứu gần đây cho thấy rằng mối cánh trưởng thành khi còn sống trong quần thể thì giữa mối cánh trưởng thành đực và mối cánh trưởng thành cái rất " thờ ơ" với nhau,
khi chúng còn mang trên cơ thể đôi cánh dài hoàn chỉnh thì chúng không ghép đôi và giao phối, chỉ khi mối cánh trưởng thành bay ra khỏi quần thể mối, chúng bay lượn nhiều vòng qua lại,
sau đó đậu xuống đất, lúc này con đực và con cái tiếp xúc với nhau, sau đó hai đôi cánh rụng đi để lại vẩy cánh, con cái đi trước, con đực đi sau ghép đôi, giao phối đẻ trứng, một tổ mối mới được hình thành.
Do vậy, trong một tổ mối ví dụ như Coptotermes formosanus Shir không bao giờ có mối vua và mối chúa mang cánh dài, chỉ có mối vua mối chúa nguyên thuỷ và mối vua mối chúa cánh ngắn mà thôi.
c. Sự hình thành tổ mối
Khác với các loài côn trùng hại gỗ khác là mối sống trong tổ mối, tổ mối này
là đại bản doanh hay là "mái nhà chung" cho quần thể mối có nhiều cá thể, còn
côn trùng cánh cứng hại gỗ thì thường sống trong hang của mỗi cá thể.
Đối với họ mối có đẳng cấp thấp cho thấy tổ đơn giản như họ Kalotermitidae, Termopsidae thì tổ chỉ là những khoang nhỏ trong gỗ, còn các họ mối có đẳng cấp cao hơn như Rhinotermitidae,
Termitidae thì tổ mối phức tạp hơn, trong tổ có cung vua, có đường giao thông đi lại..., thông thường người ta chia làm 3 loại tổ mối.
- Mối sống trong gỗ:
Loại tổ mối này thường làm trong gỗ, tổ đơn giản như giống mối gỗ khô Cryptotermes, tổ không có liên hệ với đất, hoặc tổ trong cành cây khô như Gryptotermes càng không liên hệ với đất.
- Mối sống trong đất:
Đối với những loài này chúng dựa vào đất để làm tổ, thường ở gần phần rễ của cây hoặc cầu thang, cột gỗ chôn trong đất.
Tổ của nhóm mối này có thể chìm trong đất hoặc nửa nổi nửa chìm trong đất như Odontotermes, Macrotermes, Capritermes, (Termitidae).
- Mối sống trong gỗ và đất:
Tổ của những loài mối này có thể ở trong gỗ đã khô, hoặc trong thân cây, cột nhà chôn trong đất hoặc tổ ở trong đất.
Đương nhiên tổ của chúng được xây dựng ở trong gỗ nhưng vẫn có đường giao thông nối liền với đất và nguồn nước như giống Coptotermes và Reticulitermes (Rhinotermitidae)
d. Thức ăn của mối
Thức ăn của mối chủ yếu có nguồn gốc từ thực vật, các loại nấm được cấy trong tổ, có khi chúng ăn cả da của đồng loại lột xác, thi thể của đồng loại trong một tổ mối, thậm chí khi hiếm thức ăn lên đến cực điểm chúng nuốt cả trứng mối và mối non, nhưng đó không phải là nguồn thức ăn chủ yếu của chúng.
Trong quần thể mối, mối thợ đảm nhận nhiệm vụ rất chủ yếu này.
Quá trình dinh dưỡng của mối diễn ra như sau: Đầu tiên thức ăn do mối thợ nuốt vào trong cơ thể, sau đó mối thợ đem thể dịch thức ăn đã được tiêu hoá hoặc tiêu hoá một phần có trong cơ thể ựa ra đường miệng hoặc bài tiết ra đường hậu môn để bón cho mối vua, mối chúa, mối lính, mối non mà bản thân chúng không lấy được thức ăn, giữa những mối thợ cũng bón lẫn cho nhau bằng miệng.
Đương nhiên thành phần dinh dưỡng trong thức ăn ở trong ruột bị hấp thụ hết thì bài tiết ra những viên phân mối và thường thường được dùng viên phân này làm nguyên liệu xây tổ mối.
Quá trình tiêu hoá thức ăn diễn ra như vậy là nhờ trong ruột mối có vi sinh vật cộng sinh và những vi sinh vật cộng sinh này có khả năng phân huỷ xenlulo thành monoxacarit là sản phẩm mà mối có thể hấp thụ được.
Mọi thông tin chi tiết xin liên hệ:
CÔNG TY TNHH DIỆT MỐI CÔN TRÙNG TIẾN PHÁT
-
Hotline: 0837 242 828
-
Email: sale@dietmoitienphat.vn
-
Website: dietmoitienphat.vn
-
Trụ sở chính: 549/20F Nguyễn Kiệm, P 09, Q Phú Nhuận, HCM, Việt Nam
Địa chỉ chi nhánh:
-
Quận Bình Thạnh: 204 Nơ Trang Long, P12, Bình Thạnh, TPHCM, Việt Nam
-
Bình Dương: Đường Vĩnh Phú 10, Phường Vĩnh Phú, TP Thuận An, Bình Dương, Việt Nam
-
Tân Phú: 118/10 Tân Hương, Phường Tân Quý, Quận Tân Phú, TPHCM, Việt Nam
-
Bình Chánh: Tổ 1-2-5 Ấp 3A, xã Vĩnh Lộc A, Huyện Bình Chánh, TPHCM, Việt Nam
-
Đồng Nai: Ấp 3 , xã Phú Lập, huyện Tân Phú, Tỉnh Đồng Nai, Việt Nam
Hân Hạnh Phục Vụ Qúy Khách Cả Chủ Nhật Và Các Ngày Lễ.
Chi Nhánh Các Quận Trong Tphcm: diet moi quan 1,diet moi quan 2,diet moi quan 3,diet moi quan 4,diet moi quan 5,diet moi quan 6,diet moi quan 7,diet moi quan 8,diet moi quan 9,diet moi quan 10,diet moi quan 11,diet moi quan 12,diet moi quan tan binh,diet moi quan tan phu,diet moi quan phu nhuan,diet moi quan binh tan,diet moi quan thu đuc,diet moi quan binh thanh,diet moi quan go vap,diet moi huyen hoc mon,diet moi huyen cu chi,diet moi huyen nha be,diet moi huyen can gio,diet moi huyen binh chanh.
diet moi o tphcm,diet moi tai tphcm,diet moi hcm,cong ty diet moi,dich vu diet moi,diet moi,diet moi tai nha,thuoc diet moi,diet moi tan goc,dich vu diet moi tan goc,